Chứng ngứa da và phương pháp trị

Người ta khi vào tuổi trung niên thì sức sống của da sẽ giảm nên tạo thành sự thiếu hụt nước ở da làm da trở nên khô và hay ngứa ngáy. Tuy nhiên có khi ở tuổi trẻ như thanh niên vẫn mắc chứng ngứa da là vì công năng trường vị kém mà phát sinh chứng này.

Đây là bệnh chứng thường gặp vào mùa đông, nhưng cũng có người lại phát bệnh này vào mùa hạ. Hình thái bệnh sinh lúc ban đầu ngứa ngáy chỉ xuất hiện ở một bộ vị nào đó, sau dần lan rộng khắp cơ thể. Ngứa có lúc ngứa, có lúc không; ngứa vào đêm nhiều hơn ngày.

Trung y cho rằng đây là bởi khí huyết bất túc nên da dẻ không đáp ứng dinh dưỡng mà sinh bệnh. Chính vậy Lý Cảo (một danh y thời xưa của Trung Hoa) đã nói: Chứng bệnh này phải dùng dược vật tư bổ để dưỡng âm huyết, huyết mạch điều hòa làm da thịt được ẩm ướt mềm mại thì ngứa cũng tự nhiên biến mất.
Thể chất người lớn tuổi suy yếu hơn, da dẻ khô táo nên mùa thu đông mình mẩy hay phát ngứa và vết gãi đầy mình phần nhiều là do chứng trạng huyết hư sinh phong vì vậy cần dùng những thang thuốc dưỡng huyết, nhuận da.

Còn lớp trẻ tráng niên thường ngứa ngáy vào hạ với nốt trên da dẻ ngứa ngáy màu đỏ tươi đa số do chứng trạng huyết nhiệt sinh phong, nên dùng các dược liệu giảm ngứa tắt phong mà trị.

Qua nhiều kinh nghiệm được đúc kết, người ta thấy rằng phong tà xâm vào ảnh hưởng đến da dẻ đó là nguyên nhân quan trọng gây nên chứng ngứa da; cho nên trong sách Ngoại khoa đại thành vào đời Minh nói: “Phong thịnh thì ngứa”.

Ngoài ra còn do ăn uống không điều độ, các thức thủy hải sản, dầu mỡ quá nhiều khiến thấp nhiệt ẩn núp trong cơ thể mà lại không thể tuyên tiết ra ngoài như vậy cơ địa bị hỏa nhiệt sinh phong và làm da ngứa, tinh thần kém hoặc căng thẳng, lo âu, phiền muộn, làm cơ năng tạng phủ mất thăng bằng, hỏa nhiệt động phong mà gây nên ngứa da. Do vậy bất kể là nội phong hoặc ngoại phong đều cần nắm trọng điểm chính là trị phong. Song trị phong phải có quan hệ mật thiết với trị huyết, bởi thế y gia cổ đại đã có câu danh ngôn: “Trị phong tiên trị huyết, huyết hành phong tự diệt”.

Sau đây xin giới thiệu phương thuốc chữa chứng ngứa da và cả các bệnh lác, ghẻ ngứa lâu dài.
Phương Thanh nhiệt giảm ngứa: Kinh giới 3g, bạc hà 3g, khương tàm 12g, hải đồng bì 6g, hoàng liên 3g, băng phiến 2g. Các dược liệu trên được nghiền thành bột mịn, sau dùng nước trà cho vào bột trộn thành hồ. Dùng hồ này đắp lên nơi đau ngứa.

Thăng ma.
Trong phương vị kinh giới, bạc hà tác dụng khu phong, giảm ngứa. Khương tàm sơ phong tiết nhiệt giảm ngứa và giỏi về trị mề đay giảm ngứa. Hải đồng bì vừa khu phong sát khuẩn, giảm ngứa. Băng phiến lại có công hiệu thanh nhiệt, giảm đau, phòng lở loét, giảm ngứa và ức chế nhiều loại vi khuẩn. Hoàng liên thanh nhiệt táo thấp, song có nước trà sẽ tác dụng điều dược và cũng có tác dụng thanh nhiệt, tả hỏa giảm ngứa. Như vậy toàn phương hợp lại sẽ tăng tác dụng giảm ngứa và làm các vết ghẻ, lác chóng lành bệnh.

Phương Dưỡng huyết nhuận phu ẩm: Phương thuốc này hợp với những người tuổi già hoặc những người có thể chất hơi yếu, da dẻ khô táo, ngứa ngáy, ngứa về đêm nhiều, vết gãi rải rác, da dẻ sần sùi mập dầy, kèm theo sắc mặt không tươi sáng, dễ mệt mỏi, thường hồi hộp, trong lòng phiền muộn, ngủ không ngon giấc, chất lưỡi nhạt, rêu lưỡi mỏng trắng nên phương này lấy loại dược liệu có tác dụng tư dưỡng âm huyết làm chủ vị.

Sinh địa 12g, thục địa 15g, đương quy 12g, hoàng kỳ 15g, thiên môn đông 15g, mạch môn đông 15g, đào nhân 10g, hồng hoa 10g, thiên hoa phấn 12g, hoàng cầm 12g, thăng ma 6g. Sắc lấy nước uống. Ngày uống 3 lần. Uống trước bữa cơm.

Các vị trong phương thục địa, đương quy có tác dụng bổ huyết. Sinh địa, thiên môn đông, mạch môn đông đều dưỡng âm, thanh nhiệt, nhuận táo. Hoàng kỳ bổ trung ích khí nên khi hợp dùng với đương quy lại tăng ích khí sinh huyết mạnh. Thiên hoa phấn giỏi thanh nhiệt, sinh tân, nhuận táo nên chữa được môi khô, miệng táo, thở ngắn hơi. Đào nhân, hồng hoa đều hoạt huyết khử ứ. Trong đó đào nhân chữa được huyết kết, huyết bí, huyết táo. Hồng hoa thì hoạt huyết nhuận táo; hoàng cầm thanh nhiệt tả hỏa táo thấp; thăng ma sơ tán phong nhiệt, giải độc, thấu chẩn, giỏi khử phong tà ở da dẻ, giải phong nhiệt ở cơ bắp. Toàn phương hợp lại làm cho da tư nhuận trở lại, cải thiện được chứng da dẻ khô táo, loại trừ triệt để chứng ngứa da.